Ürodinami mesanenin fonksiyonlarını ölçmeye yarayan karmaşık bir test sisteminin adıdır. Mesaneye takılan bir sonda yardımı ile mesane sıvı ile doldurulur. Doldurma ve daha sonra boşaltma (işeme) esnasında mesanede gerçekleşen olayların bilgisayar yardımıyla kaydedilmesi ve uzmanı tarafından yorumlanması esasına dayanır.
Ürodinamik testler
- Üroflowmetri (işeme testi)
- Sistometri
- Basınç akım çalışması
- Pelvik kas (üretral sifinkter) elektromyografisi (EMG)
- Üretral basınç çalışması
- Videoürodinamik çalışma
Ürodinami ne için yapılır?
- Alt idrar yolları için yapılacak tedavinin yan etkileri önemli ise tanıdan emin olunmasında,
- Tekrarlayan idrar kaçırma atakları olan hastaya cerrahi planlanıyorsa,
- Karışık tipte (baskı+sıkışma/hissetmeden) idrar kaçırması ve sıkışma semptomları var ise veya eşlik ettiği işeme problemleri var ise,
- Nörolojik hastalığı olanlarda özellikle semptom ve klinik bulgular arasında uyumsuzluk var ise,
- Alt üriner sistem yakınmaları var ve tıkanıklık (örneğin prostat) düşündürüyorsa,
- Uygun tedaviye rağmen alt üriner sistem yakınmaları devam ediyorsa,
- Hem tıkanmaya bağlı alt üriner sistem şikayeti var ve hem de nörolojik hastalık varsa,
- Genç olup alt üriner sistem şikayeti tarif ediyorsa,
- Nörolojik hastalığı olan tüm nörojenik mesane fonksiyon bozukluğu olanlarda,
- Gündüz sıkışma ve sıkışma tipinde idrar kaçırması olan çocuklarda,
- Devam eden gündüz idrar kaçırması olan çocuklarda,
- Spinal Bifidalı çocuklarda,
Alt üriner sistem yakınmaları
- İdrar yaparken yanma
- Sık idrara çıkma
- Gece birkaç defa idrara kalkma
- İdrara başlarken zorlanma
- İdrar tazyik ve kalibresinde azalma
- Çatallı idrar yapma
- Kesik kesik idrar yapma
- Mesaneyi tam boşaltamama
Kısaca teknik;
Test yapılmadan önce TİT ve idrar kültürü yapılıp idrar yollarında aktif enfeksiyon olmadığından emin olunmalıdır. Hastaya alt idrar kanalı (üretra) ve makat kateter takılır. Mesanedeki rezidü idrar boşaltılır ve kaydedilir. Üretral takılan kateter mesane içi basınçları ölçülür. Rektal kateter ise abdominal basınçlar ölçülür. Eğer pelvik EMG yapılacak ise pelvik bölgeye yerleştirilen EMG elektrotları ile ölçümler yapılır. Hastanın ilk işeme hissi, sıkışma hissi, maksimum kapasite kaydedilir. Bu arada inkontinansı olduğu nokta işaretlenir. Sistometri fazında, ilk işeme hissi, maksimum kapasite, mesane kompliansı, mesane kası basınçları ve uyumsuzluğu kaydedilerek raporlanır. İnkontinansın olduğu noktadaki mesanedeki idrar miktarı ve karın içi basınç belirlenir.
Hasta zaman zaman öksürtülerek inkontinansı olup olmadığı gözlenir. Bu ölçümlerden yola çıkılarak idrar yolu şikayetlerinin nedeni bulunmaya çalışılır. Ardından eğer imkan var ise hasta kateterli olarak uroflowmetri kabına işetilir. Bu esnada mesane içi basıncı, mesane çıkımının direnci (basınç akım çalışması) ölçülür. Bu sayede işeme fazındaki problemler saptanır. EMG ile mesane kası ile idrar tutmayı sağlayan kasın uyumu veya uyumsuzluğu (detrussör sfinkter dissinerjisi) saptanır. Videoürodinami ile ise doldurma ve boşaltma fazında üreterlere (mesane ile böbrek arasındaki idrar kanalı) kaçak (reflü) olup olmadığı, üretranın (internal sfinkterin) açılıp açılmadığı gözlenir ve rapor edilir. En son olarak da işlem sonrası yine mesanede kalan idrar miktarı ölçülerek kaydedilir.
Son Güncelleme Tarihi Aralık 29, 2023 Editör admin