Dış kulak yolu, kulak kanalı girişi ile kulak zarı arasındaki kısımdır. Kulak kanalı cildinin dış bölümünde salgı bezleri bulunur. Bu bezler dış kulak yolu cildini bir tabaka şeklinde kaplayan serumen adı verilen salgı oluşturur. Bu salgı zamanla katılaşır ve kulağın dışına doğru atılır. Kulak sağlığını koruyucu özellikte olup yokluğu kulakta kuruma, kaşıntı ve enfeksiyona yatkınlığa sebep olur.
Kulak kiri neden oluşur?
Bazı kişilerde kulak salgısının fazla miktarda ve koyu kıvamlı olması, kulak kanalının darlığı, kulaklık/işitme cihazı kullanımı, pamuklu çubuklarla kulak temizliği yapılması gibi sebeplerle salgı kulak kanalında birikip tıkanıklığa sebep olabilir. Dış kulak kanalında oluşan tıkaçlara buşon (kulak kiri) adı verilir. Pamuklu çubuk, sivri uçlu cisimler, havlu kenarı, peçete gibi malzemelerle kulak kanalının iç kısmını temizlemeye çalışmak katılaşmış salgıyı kulak zarına doğru itebilir, kulağın kendini temizleme fonksiyonunu bozabilir, kulak cildine ve kulak zarına zarar verebilir. Oluşan küçük sıyrıklar ve cilt çatlakları enfeksiyona sebep olabilir. Kulak kiri dış kulak yolunu tamamen tıkamamışsa kaşıntı dışında bulgu vermeyebilir. Yaz aylarında denize ve havuza girdikten sonra bu tıkaçlar suyun etkisiyle yumuşayarak şişer ve kulakta tıkanıklık, dolgunluk hissi, işitme azlığı gibi şikayetlere sebep olur. Kulak kirine bağlı tıkanıklıklar çoğunlukla ağrısız olup, kulak kanalını tamamen kapatmışsa basınca bağlı hafif bir ağrı hissedilebilir.
Kulak kiri temizliği nasıl olmalıdır?
Kulak kiri temizliği aspiratör, küret, yumuşatıcı damlalar kullanılarak yapılabilir. Bu işlemler KBB hekimleri tarafından yapılmalıdır. Temizleme işlemi ağrısızdır. Buşonun sertliği, derinliği ya da hastanın işlem sırasında ağrı hissetmesi nedeniyle temizlenemediği durumlarda bir süre yumuşatıcı damla kullanıldıktan sonra temizleme işleminin yapılması daha uygundur. Kulak kirinin temizlenmesi alışkanlık yapmaz.
Dış kulak yolu iltihabına (yüzücü kulağı) dikkat!
Yaz aylarında sık yüzen kişilerde suyla temasın artmasına bağlı dış kulak kanalındaki koruyucu salgı tabakası ortadan kalktığı için kulak kanalı enfeksiyonlara daha yatkın hale gelir. Dış kulak yolu iltihabında kulak kanalı ağrılı, şiş, kızarık ve nemlidir. Kulak kepçesini hareket ettirmekle ve kulak önündeki kıkırdak çıkıntıya bastırmakla şiddetli ağrı oluşur.
Dış kulak yolu iltihabı tedavi yöntemleri nelerdir?
Kulak içine uygulanan antibiyotikli ve ödem giderici damlalar tedavinin temelini oluşturur. Genellikle kulak damlaları ve ağrı kesiciler tedavide yeterli olup ağız yoluyla antibiyotik kullanımı enfeksiyonun yaygınlığı, hastanın özellikleri ve muayene bulgularına göre KBB hekimince gerekli görülürse eklenmektedir. Kulak kanalının çok ödemli ve tıkalı olduğu durumlarda kulak içine KBB hekimi tarafından tampon yerleştirilip damlalar bu tampon üzerinden kullanılabilir. Tedavi süresi 1 hafta olup bu süre boyunca kulak kanalını sudan korumak gerekir.
Hekime danışmadan çözüm üretilmemeli!
Kulak tıkanıklığı nedeniyle sıklıkla doktora başvuran ve buşon tanısı alan hastalar tekrar tıkanıklık hissettiklerinde muayeneye gelmeden önce kiri yumuşatmak ve kolay çıkmasını sağlamak amacıyla çeşitli kulak damlaları kullanma eğilimindedir. Kula kirinin olduğunda bu durum avantaj sağlamaktadır. Ancak kulak tıkanıklığının tek nedeni kulak kiri değildir. Damla kullanımı sonrası yapılan muayenede kulak kanalında damlalara bağlı nemli, akıntılı, enfeksiyon benzeri bir görünüm oluşmakta, bu durum tanı koymakta hekimi yanıltabilmektedir. Kulak kiri, dış kulak yolu iltihabı, kulak mantarı gibi dış kulak yolu hastalıklarında kullanılan kulak damlaları farklı özellikte olup KBB uzmanı tarafından önerilmediği sürece kullanılmamalıdır. Örneğin dış kulak yolu iltihabı nedeniyle kullanılan damlalar mantar enfeksiyonu olan hastalarda enfeksiyon şiddetini arttırabilir ya da kulak kiri için kullanılan yumuşatıcı damlalar kulak zarında delik olan hastalarda orta kulağa geçerek enfeksiyona sebep olabilir. Kulak muayenesi yapılmadan kulak damlası kullanılması önerilmemektedir.
Kulağa su kaçması zararlı mıdır?
Kulak kanalı kıvrımlı bir yapıdadır. Yüzme sırasında kulağa giren suyun başımızı yana eğdiğimizde hemen çıkamaması ve baş hareketleri ile bir süre sonra kendiliğinden akması bu nedenledir. Dış kulak yolunun en iç kısmında kulak zarı bulunur ve bu zar kulak kanalını tamamen kapatmaktadır. Kulağımıza kaçan su, kulak zarında delik bulunmadığı sürece daha iç kısımlara ilerleyemez ve bir süre sonra tekrar dışarı çıkar. Kulak zarında delik bulunan hastalar mutlaka kulaklarını sudan korumalıdır. Bu hastalarda kulak kanalına giren su kulak zarındaki delikten geçerek orta kulak boşluğuna ulaşır ve burada enfeksiyona neden olabilir. Bu hastalarda oluşan kulak akıntısı, dış kulak yolu iltihabının aksine genellikle ağrısızdır.
Son Güncelleme Tarihi Aralık 29, 2023 Editör admin